Veel informatie over inspanningsgebonden hitteberoerte is op het web te vinden door te googelen op Exertional Heatstroke.
Film materiaal over wat een heatstroke is en hoe je het moet behandelen:
Het meest aansprekende filmpje is van Douglas Casa, die zelf een heatstroke op 16 jarige leeftijd heeft opgelopen en sindsdien er zijn levenswerk van heeft gemaakt om het te voorkomen en te behandelen. Zijn belangrijkste message is: Cool first, transport second!. Kijk naar zijn youtube animatiefilmpje:
Een ander filmpje dat duidelijk de symptomen laat zien is dit fimpje over een veldloop, waar een runner vlak bij de finish begint te zwalken en op een bepaald moment bezwijkt. Dan is haast geboden en goede koeling een eerste vereiste….:
Onder Nieuws worden ook een aantal heatstroke gevallen besproken, zoals de Triatlete Sarah True die in eerste positie, in het zicht van de finish van de Triatlon in Frankfurt een heatstroke krijgt en wordt weggevoerd. Het loopt met haar gelukkig goed af.
Instructie en voorlichtingsfilms
Het volgende fimpje laat zien hoe er met koelbaden gehandeld moet worden. Een goede voorlichtingsfilm van het
Korey Stringer institute van Douglas Casa. https://youtu.be/KzerHULhZ64
Het Rode Kruis heeft ook een tweetal instructiefilms gemaakt over het herkennen en behandelen van oververhitting. In de eerste instructiefilm wordt het gebruik van coldpacks aanbevolen om te koelen. Gebruik echter gewoon koud stromend water als dat voorhanden is, of water uit een sloot, over het hele lichaam, en vooral de torso om een maximaal koeleffect te bereiken. https://www.youtube.com/watch?v=4VqhPbPlMK4
De tweede instructiefilm behandeld de oververhitting tijdens hardloopevenementen: https://www.youtube.com/watch?v=-HS-knj7ZsA
De Dam tot Dam loop heeft een voorlichtingsfilm gepubliceerd op haar site met een getuigenis van een hardloper die bij de Marathon in New York in 2015 een heatstroke oploopt bij de 41 km paal. Hij raakt buiten bewustzijn en heeft een gemeten temperatuur van 109 Fahrenheit (42.8 Celsius) Vervolgens wordt hij snel in een ijsbad gekoeld, wat zijn redding is geweest.
Dezelfde loper heeft in 2016 ook weer de Marathon in New York gelopen. Frappant zijn de verschillen in hartslag tussen de 2 lopen: 160 in 2015 toen hij niet topfit was en 150 in 2016 toen hij wel topfit aan de start verscheen. De aanloop naar een heatstroke gaat gepaard met een snel oplopende hartslag, wat ook duidelijk in de volgende grafieken van zijn loop in 2015 en 2016 te zien is:
Het Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde heeft al in 1988 een goed artikel gewijd aan het fenomeen inspanningsgebonden hitteberoertes, naar aanleiding van de Batavierenloop in 1976 waar veel jonge lopers tijdens het warme weer en in plastic hesjes gehuld onwel zijn geworden. Het overkomt dan met name sterk gemotiveerde adolescent, die zich tijdens langdurige en excessieve inspanning aan extreme metabole warmteproduktie blootstelt, zoals dit in het tijdschrift is omschreven.
WBGT en heatstroke:
Er bestaat een duidelijk verband tussen de buitentemperatuur en het aantal heatstrokes. Hoe hoger de temperatuur, des te meer heatstrokes er zullen zijn. De gevoels temperatuur is belangrijk als maatstaf, hoe vochtiger het is en hoe direkter de zonnestraling en hoe zachter de wind, des te moeilijker wordt het om de warmte van je lichaam bij inspanning af te voeren. Voor deze temperatuur is een standaard afgesproken, de Wet Bulb Globe Temperature (de WBGT), de gevoelstemperatuur die met deze factoren rekening houdt. Het verband tussen WBGT en het aantal heatstrokes laat een bijna exponentieel verband zien. De volgende grafiek vertoont het aantal ambulances ingezet bij een hardloopevenement. Bij koel weer worden er weinig ambulances ingezet en treden er weinig heatstrokes op. De stijging van het aantal ambulances bij stijgende temperatuur wordt vrijwel uitsluitend veroorzaakt door het oplopende aantal heatstrokes. Het aantal heatstrokes bij een 10 mile run loopt op naar 1 per 1000 bij temperaturen rond de 25 graden. Voor andere afstanden zal deze verhouding licht anders zijn. Hierover is weinig data beschikbaar.
De hittewijzer van Nederland is een goede site om in een oogopslag de actuele WBGT te zien en de WBGT voorspelling voor de komende dag.
Dit geeft de organisator van het evenement de gelegenheid om vooraf een goede beslissingen te nemen en maatregelen te treffen bij het verzorgen van een hardloopevenement, zoals:
- Zorgen voor voldoende drankposten
- zorgen voor voldoende koelmiddelen bij finish en langs het parcours
- de zorgverlening opschalen
- het evenement verschuiven in de tijd of inkorten
- het wedstrijdelement eruit halen door geen tijdregistratie te doen
- in het uiterste geval afgelasten van het evenement.
Geneeskundige Hulp Organisaties in de Regio (GHOR) moeten erop toezien
dat er voldoende zorg geleverd wordt rond een evenement teneinde de warmtegerelateerde risico’s te minimaliseren en de burgermeester juist te adviseren over de risico’s en inzet van de Witte Colonne. (Vrijwilligers, EHBO, Verpleegkundigen, Spoedeisende zorg en ambulancediensten)
Mocht het evenement een te groot beslag op de zorgverlening in de regio leggen, dan moet de GHOR hier ook negatief over kunnen adviseren. In Amerika wordt de Mass Casualty Incident (MCI) indicatie gebruikt voor het bepalen van dit beslag. MCI is een ongeval van een zodanige omvang dat alle zorgcapaciteit bezet zijn (ambulances, Spoedeisende hulp, verplegers etc). Bij een evenement mag het te verwachten beslag op deze zorg capaciteit niet de 70% overschrijden. Dat vertaalt zich dan in een WBGT grenswaarde die niet mag worden overschreden. Is de voorspelde WBGT hoger, dan kan het hardloopevenement in die vorm niet van start.
Ook op de site van de Atletiek unie kunt u naar een pagina doorlinken waar u een 5 daagse WBGT (gevoelstemperatuur) voorspelling voor een bepaalde locatie kunt opvragen.
De WBGT is een indicator voor het risico op een hitteberoerte. Er is een tabel door de American College of Sports Medicine opgesteld die een advies geeft over de intensiteit van de inspanning bij oplopende WBGT
Buitenlandse website over hardloopevenementen en zorgverlening
De International Institute for Race Medicine (IIRM) is een zeer complete site waar veel informatie over het inrichten van de zorg rond hardloopevenementen beschikbaar is. Deels voor iedereen, deels voor leden van dit institute. Evenementen organisaties kunnen lid worden van dit institute. https://racemedicine.org/